Bilindiği gibi namazlar farz, vacib, sünnet ve müstahab
kısımlarına ayrılmakta ve ikişer, üçer, dörder rekatlı
bulunmaktadır.
Bu namazlar daha önce yazdığımız üzere farzlarına,
vaciblerine,
sünnetlerine ve adabına riayet edilerek şöyle kılınır:
1) Sabah Namazı
Sabah namazının iki rekat sünnetini kılmak için: "Niyet
ettim bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya",
diye
niyet edilir. Hemen eller yukarıya kaldırılıp "Allahu

Ekber" diye tekbir alınır. Ondan sonra eller
bağlanır
ve "Sübhaneke allahümme ve bihamdike ve
tebarekesmüke
ve tealâ ceddüke ve la ilahe gayrük" okunur.
Arkasından "Eûzübillahimineşşeytani'r-racim
Bismillahirrahmanirrahim" diyerek eûzü besmele
çekilip
Fatiha suresi okunur sonra "Amîn" denir ve bir mikdar
daha Kur'an
okunur (1). Arkasından "Allahu Ekber" deyip
rükûa varılır. Bu halde en az üç defa "Sübhane
Rabbiye'l-Azîm" denir.
Sonra "Semiallahülimen hamideh" denilerek ayağa
kalkılır. Ayakta "Allahümme rabbena ve lekelhamd" denilir

(2). Ondan sonra "Allahu Ekber" diyerek secdeye
varılır. Secde halinde de üç defa "Sübhane
Rabbiyel'alâ" denir.
Sonra "Allahu Ekber" denilerek kalkılır ve
dizler
üzerine oturulur ve bir tesbih miktarı durulur. Yine "Allahu

Ekber" denilerek ikinci secdeye varılır. Bunda
da
üç defa "Sübhane Rabbiyel'alâ" denilir. Bununla
bir rekat bitmiş olur.
Bu ikinci secde arkasından "Allahu
Ekber" denilerek
ikinci rekata kalkılır. Tam ayakta iken yalnız besmele
çekilir.
Fatiha suresi ve bir mikdar daha Kur'an okunur.
Birinci rekatta
olduğu gibi, rükû ve secde yapılır. İkinci secdeden
sonra oturulur
ki, buna "Ka'de = oturuş" denir. Burada "Ettehiyyatü

lillâhî ve Allahümme Salli ve Barik, Rabbena atina"
diyerek
dualar sonuna kadar okunur. Sonra "Esselâmü Aleyküm
ve
Rahmetullah" diyerek sağ tarafa ve yine "Esselâmü

Aleyküm ve Rahmetullah" diyerek sol tarafa
selam
verilir. Böylece iki rekatlı namaz bitmiş olur (3).
Bütün
bu tekbirler, tesbihler ve kıraatlar, yalnız namaz
kılanın
işitebileceği bir sesle gizlice yapılır.
Namazda erkeklerle
kadınların ellerini nasıl kaldıracakları, nasıl
bağlayacakları,
rükû ile secdede ve ka'delerde nasıl vaziyet
alacakları "Namazın
sünnetleri ve edebleri" bölümünde bildirilmiştir.
Sabah Namazının
iki rekât Farzına gelince: Önce yalnız erkeklere
mahsus olmak
üzere ikamet getirilir. Sonra "Bugünkü sabah
namazının farzını kılmaya" diye niyet
edilir. Eller
kaldırılarak "Allahu Ekber" diye namaza
başlanıp
eller bağlanır. Sabah namazının sünnetinde
bildirildiği gibi
iki rekat kılınır ve tamamlanmış olur. Yalnız sabah
namazlarının
farzlarında Fatiha'dan sonra biraz fazla Kur'an
okunması sünnettir.
Bu sünnetin en az derecesi kırk ayettir. Bununla
beraber üç kısa
ayet de okunması caizdir. Vaktin çıkmasından
korkulduğu zaman
az ayet okunur. Öyle ki, yalnız Fatiha ile veya birkaç
ayet ile
yetinilir.
Yalnız başına bu sabah namazının farzını kılan
kimse, tekbirleri ve "Semiallahu limen hamideh"
cümlesini,
Fatiha'yı ve ekleyeceği ayetleri aşikare olarak
okuyabilir.
2)
Öğle Namazı
Öğle namazının ilk dört rekat sünnetinin evvelki iki
rekatı,
tam sabah namazının iki rekat sünneti gibi kılınır.
Yalnız bunda
niyet "Bugünkü öğle
namazının ilk sünnetine" diye
yapılır. Bir de bunda ikinci rekattan sonraki oturuş,
son oturuş
değil, birinci oturuş (ka'de) olduğundan bu oturuşta
yalnız "Tahiyyat" okunur.
Sonra "Allahu Ekber" deyip ayağa kalkılır.
Yalnız
Besmele, Fatiha ve bir mikdar da Kur'an okunarak
yukarda bildirildiği
şekilde, rükû ve secde yapılır. Ondan sonra dördüncü
rekat için "Allahu
Ekber" denilerek ayağa kalkılır. Bunda da
yalnız
besmele ile Fatiha ve bir mikdar da Kur'an okunarak
yine bildirildiği
gibi, rükû ve secdelere varılır. Sonra oturulur; bu
oturuş son
ka'dedir. Bunda da Tahiyyat okunduktan sonra, Salli ve
Barik,
Rabbena atina duaları tamamen okunup, yazdığımız
şekilde, iki
tarafa selam verilir. Böylece bu dört rekat sünnet
kılınmış olur.
Öğle Namazının Dört
Rekat Farzına Gelince: Sünnetten
sonra namaza aykırı bir iş yapmadan ayağa kalkılır.
İkamet getirilir.
O günkü öğle namazının farzını kılmaya niyet edilir.
Eller yukarıya
kaldırılarak "Allahu Ekber" diye tekbir alınır.
İlk iki rekatı sabah namazının iki rekat farzı gibi
kılınır.
Ancak bu iki rekattan sonraki oturuş, birinci ka'de
olduğundan
bunda yalnız "Tahiyyat" okunur. Ondan sonra "Allahu
Ekber" denilerek
üçüncü rekata kalkılır. Yalnız Besmele ile Fatiha
okunur. Anlatıldığı
gibi rükû ve secdelere varılır. Sonra "Allahu
Ekber" diyerek
dördüncü rekata kalkılır. Besmele ile yalnız Fatiha
suresi okunarak
rükû ve secdelere gidilir. Sonra oturulur. Bu oturuş
son ka'dedir.
Bunda "Tahiyyat" okunduktan sonra "Salli
ve Barik, Rabbenâ âtinâ" duaları okunur ve iki
tarafa
selam verilir. Böylece öğlenin farzı bitmiş olur.
Öğlenin
farzında okunacak ayetler, sabah namazında okunacak
mikdardan
daha az olur.
Öğlenin Son İki
Rekat Sünnetine Gelince: Bu
da, "Bugünkü öğle namazının son sünnetini kılmaya"
diye
niyet edilip tamamen sabah namazının sünneti gibi
kılınır. Bu
son sünneti dört rekat kılmak müstahabdır. O zaman ya
her iki
rekatta bir selam verilir veya dört rekatın sonunda
selam verilir.
Dört rekat sorumda selam verilince, ilk oturuşta
yalnız "Rabbena
atina" duası okunmaz. Üçüncü rekat için tekbir
alınarak ayağa
kalkınca yine "Sübhaneke" okunur. Sonra bu son iki
rekat evvelki
iki rekat gibi kılınır.
Yalnız başına namaz kılan kimse, öğle
namazlarının hem sünnetlerinde, hem de farzında
kıraati, tekbirleri,
tesbih ve tahmidleri gizlice yapar.
3) İkindi Namazı
İkindi namazının dört rekat sünnetinin her iki rekatı,
müstakil
(iki rekatlı) namaz gibidir. Onun için bu dört rekatın
her iki
rekatı (şef'î) tamamen sabah namazının iki rekat
sünneti gibi
kılınır.
Şöyle ki: Önce o günkü
ikindi namazının sünnetini
kılmaya niyet edilir. Bu namazın ilk iki
rekatı bildirildiği
gibi kılınınca oturulur. Bu oturuş, son oturuş
demektir. Bunda "Tahiyyat
ve salavatlar" okunur. Yalnız "Rabbena atina" duası
okunmaz.
Sonra "Allahu
Ekber" diyerek üçüncü rekata kalkılır. Sübhaneke
ve
Eûzü Besmele'den sonra Fatiha ile bir mikdar ayet
okunarak rükûa
ve secdelere varılır. Ondan sonra tekbir ile dördüncü
rekata
kalkılarak yalnız Besmele ile Fatiha ve bir mikdar da
Kur'an
okunur. Sonra yine rükû ve secdelere varılır. Ondan
sonra oturulur.
Bu son oturuş olduğu için bunda "Tahiyyat ile
Salavatlar" ve "Rabbenâ
âtinâ" okunur ve iki tarafa selam verilir.
İkindi Namazının
Farzına Gelince: Bu da
tamamen öğle namazının farzı gibi kılınır. Yalnız
niyet değişir.
O günkü ikindinin farz namazını kılmaya niyet edilir.
Tek
başına namaz kılan kimse, ikinci namazının sünnetini
de, farzını
da öğle namazı gibi gizli okuyarak kılar.
4) Akşam Namazı
Akşam
namazının üç rekat farzı, öğle ile ikindi namazlarının
ilk üç rekat farzları gibi kılınır. Şöyle ki: O günün
akşam namazının
farzını kılmaya niyet edilip namaza tekbir ile
başlanır. Yukarda
açıklandığı üzere ilk iki rekatı kılınarak oturulur.
Bu, birinci
oturuştur. Bunda yalnız "Tahiyyat" okunur. Ondan
sonra
üçüncü rekata kalkılarak yalnız besmele ile Fatiha
suresi okunur.
Sonra "Allahu
Ekber" denilerek rükû ve secdelere varılır.
Ondan
sonra oturulur ki, bu da son oturuştur. Bunda
"Tahiyyat ile Salavatlar" ve "Rabbenâ
âtinâ" okunur, iki tarafa selam verilir.

Akşam namazının farzında vaktin darlığından dolayı
kısa sureler
okunur.
Akşam Namazının Sünnetine Gelince: Bu da "Bu
akşam namazının sünnetini kılmaya" diye
niyet edilip
tam sabah namazının sünneti gibi kılınır. Bu sünneti
altı rekat
olarak kılmak ise müstahabdır. Bu halde her iki
rekatta bir selam
vermeli ve aynı şekilde her iki rekatı kılmalıdır.
Bununla beraber
dört rekatında bir selam verilip ikindi namazının
sünneti gibi
de kılınabilir. Bu ziyade olan dört rekat namaza "Salât-ı

Evvabîn" denir. Bunun çok sevabı vardır.
Tek başına
akşam namazının farzını kılan kimse, onu sabah
namazının farzı
gibi aşikare de kılabilir.
5) Yatsı Namazı
Yatsı
namazının ilk dört rekat sünneti, tamamen ikindi
namazının dört rekat sünneti gibi kılınır. Dört rekat
farzı da, tamamen öğle ve ikindi
namazlarının farzları gibi kılınır.
İki rekat
son sünnetine gelince, bu da tamamen sabah ve akşam
namazlarının iki rekat sünnetleri gibi kılınır. Yalnız
niyetler
değişir, yatsı namazının farzına ve sünnetine niyet
edilir.
Yatsı namazının son sünneti de, dört rekat olarak
kılınabilir.
Bu halde tamamen ilk dört rekat gibi kılınır. Bununla
beraber
iki rekatta bir selam vermek sureti ile de
kılınabilir. Bu
takdirde her iki rekatın ka'desinde "Tahiyyat
ile Salavatlar" ve "Rabbena
atina" duası
okunur. Geceleyin kılınan nafile namazlarda daha
faziletli olan,
böyle iki rekatta bir selam vermektir.
Tek başına namaz kılan kimse, yatsı namazının
farzını sabah
namazının farzı gibi namaz surelerini sesli okuyarak
da kılabilir.
6) Vitir Namazı
Üç rekattan ibaret olan vitir namazı da şöyle kılınır:
Önce
o günün vitir namazını kılmaya niyet edilir.
"Allahu
Ekber" denilerek namaza başlanır. Sübhaneke
okunduktan
sonra "Eûzü Besmele" çekilerek Fatiha okunur.
Arkasından bir
mikdar daha Kur'an-ı Kerîm okunur. Açıklandığı şekilde
rükû ve
secdelere gidilir. Sonra ikinci rekata kalkılır ve
yalnız besmele
ile Fatiha suresi ve bir mikdar daha Kur'an-ı Kerîm
okunarak
yine rükû ve secdelere varılır. Ondan sonra oturulur.
Bu oturuş
birinci ka'dedir. Bunda yalnız "Tahiyyat" okunur.
Ondan sonra "Allahu
Ekber" denilerek üçüncü rekata kalkılır. Bunda
da
yalnız Besmele ile Fatiha ve bir mikdar daha Kur'an-ı
Kerîm
okunarak daha ayakta iken eller kaldırılıp "Allahu
Ekber" diye
tekbir alınır. Tekrar eller bağlanıp ayakta "Kunut"
duası okunur.
Sonra "Allahu Ekber" diye rükû ve secdelere
gidilir. Ondan sonra oturulur. Bu da son oturuşdur.
Bunda da
bildiğimiz gibi "Tahiyyat ile Salavatlar" ve "Rabbenâ
âtinâ" duası
okunarak iki tarafa selam verilir.
İmam Şafiî'ye göre, vitirde
Kunut duasını okumak, ramazanın son yarısına mahsustur
ve rükûdan
kalkınca, okunur. Şafiî'lere göre vitir namazının en
azı bir
rekat, en çoğu da on bir rekâttır.
Hangi namazın kaç rekat olduğunu
ve hangilerinin birbirine benzediğini daha kolay
anlamak için aşağıdaki "Benzerlik Tablosu"ndan
yararlanın.
Namazları Karşılaştırmak İçin Pratik Benzerlik
Tablosu

Sabah Namazı İki Rekat Sünneti	Sabah Namazı İki Rekat Farzı	Öğle Namazı İki Rekat Son Sünneti	Akşam Namazı İki Rekat Sünneti	Yatsı Namazı İki Rekat Son Sünneti
Öğle Namazı Dört Rekat Sünneti
Öğle Namazı Dört Rekat Farzı	İkindi Namazı Dört Rekat Farzı	Yatsı Namazı Dört Rekat Farzı
İkindi Namazı Dört Rekat Sünneti	Yatsı Namazı Dört Rekat Sünneti
Akşam Namazı Üç Rekat Farzı
Üç Rekat Vitir Namazı

Görsel Namaz
Hocası'ndan yararlanarak namaz kılmak istiyorum -»
(1) Bir mikdardan maksad, en az bir sure veya en az
üç kısa
ayet veya kısa ayete denk bir ayettir.
(2) Rükû ile secde arasındaki doğruluşa (kıyama) kavme
denir
ki, bu halde eller yanlara salıverilir.

Kaynak: Büyük İslam İlmihâli,
Ömer Nasuhi Bilmen